VI. Texts

Standard Occitan (Lengadocian)

Lo curat de Cucunhan

Èra un long caminòl tot caladat de brasa roja. Trantalhant coma s'èri bandat, a cada pas trabucavi; èri tot en aiga, cada pel de mon còs fasiá sa gota e pantugavi de la set... Mas, per ma fe, gràcia a las sandalas que lo brave sant Pèire m'aviá prestadas, me cremèri pas los pès.

A pro pena de trabucar, balint-balant, vegèri a man esquèrra una pòrta, non, un portal, un portalàs, alandat coma la boca d'un grand forn. O! paures enfants! quin espectacle! Aquí, vos demandan pas lo nom; aquí cap de registre. Per fornadas, a plena pòrta, se dintra aquí, mos cares fraires, coma dintratz a l'aubèrja lo dimenje.

Tressusavi e çà-que-la èri raulit, tridolavi. Lo pel se me quilhava sul cap. Sentissiái a rabinat, a carn rostida, quicòm coma la falira que s'espandís per las carrièras de Cucunhan quand Alòi, lo faure, crèma per la ferrar la bata d'un vièlh ase. Perdiái l'alen dins aquel aire abrasat e pudent; ausissiái una orresca clamada, unis gemècs, unis renècs, unis brams!

- E ben, tu! Dintras o dintras pas? me faguèt un diable banut en me ponchant amb sa foissina.

- Ieu? Dintri pas. Soi un amic de Dieu.

- Un amic de Dieu?… Mas, bogre de tinhós! qué venes quèrre aicí?

- Veni… A! me'n parletz pas, que las cambas me pòdon pas téner… Veni… Veni de luènh… simplament per vos demandar… si, si, per còp d'aqstre… auriatz pas aicí… qualqu'un de Cucunhan…

- A! fòc del Cèl! fas la bèstia, tu, coma se sabiás pas que tot Cucunha es aicí. Te, corbatàs, fai-te ença e gaita: veiràs cossí te los adobam aicí, tos famoses Cucunhanencs…

Lemosin Occitan

D'aqueu temps la drolleta aviá trobat los òs de son frair, e, per se n'amusar, los enterrèts jos 'n espinasson. L'ivern passèt; a la prima, los òs germeneren e lo petit tornèt surtir d'en la terra, emb son còrs de drollichon, e de las alas d'ausel. Quò era lo pus estonant ausel qu'òm poguessa mas veire. Prenguet la volada, anèt tot drech au molin. Aquí 'trapèt entre sas pautas la gròssa mòla que mòu lo blat, e coma de res, la n'emportèt a la cresta-cima de la maison de sos paires. Assùs se botèt de chantar.

Gascon Occitan

I avèva, un còp, un òme e ua hemna qu'avèvan tres mainatges. Los dus dròlles èran desjà fòrts e hardits coma bèths lions. La bèra Joaneton anava sus sos quinze ans. Era cent còps mès bèra que lo jorn. Quan se pintoava, lo blat li tombava deus peus, a bèths boishèths. Quan se lavava las mans, los dobles loïs d'aur e los quadruples d'Espanha lo tombavan deus dits per dotzenas. La bèra Joaneton dambe sos dus frairs s'aimavn mès que non se pòt diser.

Provençal Occitan

Aqueu jorn que vos parli, apres una matinada cauda pèr la sason, aquí que lei niulas se metèron a far de castèus. Sus d'auçadas a donar lo lordum, de pelotassas blancas s'amolonavan coma de caulets-flors gigants. Puèi, aquelei niulassas se toquèron, tapèron tot lo cèu e venguèron negras coma lo cuòu d'una sartan. E lo tròn comencèt son estampèu! Totei lei ulhauç amagats dins lo nivolum amavan bèn venir sus aqueu païs. La montanha fòrça auta porgiá un bòn sèti ai niulas. De barras de sièis cènts mètres d'aplomb acompanhavan sus sei doas ribas un riu cascarelant e, entre barras e montanha, un vilatjon quilhava seis ostaus pròchi d'un gran prat totjorn verdejant e clafit de pibolas.

Auvernhat Occitan

Per passar una bona velhada se chau assetar davant un bon fuòc. Atencion a las belhisas que vos traunquen pas las brajas. Per faire fuòc chau prendre de papeir, de bòsc menut e d'estelas que copam am una ascha. a cada còp d'ascha, se tustam fòrt, fasem de clapas. Aquò's l'ora de cachar de notz e de despelonar las chastanhas.